อินโด-แปซิฟิก จุดเดือดความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ
Burapanews สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า ภูมิภาค อินโด-แปซิฟิก กลายเป็นภูมิภาคที่ทั่วโลกจับตามอง ท่ามกลางการแข่งขันระหว่างจีน และสหรัฐฯ ที่ดุเดือดตลอดทั้งปีนี้ สำหรับปี 2022 จะมีเหตุการณ์อะไรที่สำคัญ และอนาคตของจีน กับสหรัฐฯ บนภูมิภาคนี้ จะเป็นอย่างไร ติดตามได้จากรายงานพิเศษ
ในช่วงตลอดปี 2022 ที่ผ่านมา ‘อินโด-แปซิฟิก’ กลายเป็นภูมิภาคที่ทั่วโลกจับตามอง ท่ามกลางการแข่งขันอันดุเดือดระหว่างสหรัฐฯ และจีน เนื่องจากเป็นภูมิภาคที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่ไพศาล ผนวก 2 น่านน้ำมหาสมุทรเข้าไว้ด้วยกัน อันได้แก่ มหาสมุทรอินเดีย และมหาสมุทรแปซิฟิก เป็นที่อยู่อาศัยของประชากรโลกราวกึ่งหนึ่ง มีขนาดเศรษฐกิจเกือบ 2 ใน 3 ของเศรษฐกิจโลก และมีเส้นทางเดินเรือที่สำคัญ ตลอดจนเป็นที่ตั้งของ 7 กองทัพที่ใหญ่ที่สุดในโลก จึงทำให้ภูมิภาคแห่งนี้ ถูกยกให้เป็นศูนย์กลางของโลกในด้านการเมือง และเศรษฐกิจ หากใครได้เข้ามามีบทบาทต่อภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกมากที่สุด ก็จะสามารถควบคุมกระแสโลกาภิวัฒน์ได้
ในช่วงรัฐบาลสมัยของอดีตประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ได้มีการริเริ่มใช้คำ ‘อินโด-แปซิฟิก’ ก่อนช่วงการทัวร์ 5 ชาติเอเชีย เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2017 และกลายเป็นกรอบนโยบายของสหรัฐฯ ต่อภูมิภาคนี้ และเมื่อมาถึงสมัยของประธานาธิบดีโจ ไบเดน ก็ยังดำเนินนโยบายอินโด-แปซิฟิกต่อเนื่อง และยังต่อยอดจากนโยบาย “ปักหมุด” เอเชีย ของอดีตประธานาธิบดี บารัค โอบามาด้วย ในช่วงที่จีนเดินหน้านโยบายต่างประเทศเชิงรุกอย่างหนัก
ความพยายามรุกเข้าสู่ภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกของสหรัฐฯ ในปีนี้นั้น ยิ่งเพิ่มมากขึ้น โดยเมื่อเดือนพฤษภาคม สหรัฐฯ ได้เปิดตัวกรอบความร่วมมือเศรษฐกิจอินโด-แปซิฟิก หรือ IPEF ร่วมกับ 13 ชาติเอเชีย เพื่อกระชับความสัมพันธ์ และมีส่วนร่วมทางเศรษฐกิจที่สำคัญ ตลอดจนการค้าที่เกี่ยวข้องบนภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก ประกอบด้วย 4 เสาหลัก ได้แก่ เศรษฐกิจเชื่อมโยง เศรษฐกิจยืดหยุ่น เศรษฐกิจสะอาด และเศรษฐกิจยุติธรรม ซึ่งนักวิเคราะห์ต่างมองว่า การออกกรอบดังกล่าว มีขึ้นเพื่อต้องการคานอำนาจกับจีน ที่เป็นศูนย์กลางห่วงโซ่อุปทานของภูมิภาคนี้
ขณะที่ หวัง เหวินปิน โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน วิจารณ์กรอบความร่วมมือดังกล่าวของสหรัฐฯ ว่า IPEF พยายามกีดกันบางประเทศที่นอกเหนือจากจีน เช่น ลาว กัมพูชา และเมียนมาร์ ซึ่งมีความใกล้ชิดกับจีน และยังได้ปรับโครงสร้างระบบห่วงโซ่อุตสาหกรรม ตลอดจนแบ่งแยกประเทศในภูมิภาคออกจากเศรษฐกิจจีน พร้อมชี้ว่า ทั้งหมดนี้ทำเพื่อผลประโยชน์ของสหรัฐฯ เองทั้งสิ้น
นอกจากนี้ สำนักข่าว CNBC รายงานว่า ณ ขณะนั้น ผู้เชี่ยวชาญ มองว่า จีนมีแนวโน้มที่จะตอบโต้สหรัฐฯ ด้วยการขยายอิทธิพลในภูมิภาค และขยายการค้าผ่านข้อตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค หรือ RCEP ซึ่งเป็นข้อตกลงทางการค้าที่ใหญ่สุดของโลก
ความตึงเครียดระหว่างสหรัฐฯ และจีนระอุดุเดือดบนภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกขึ้นอีกครั้ง เมื่อแนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ เดินทางเยือนไต้หวันในเดือนสิงหาคม ถือเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงสุดของสหรัฐฯ ที่เยือนไต้หวัน ทำให้จีนส่งเครื่องบินรบ เรือรบลาดตระเวนซ้อมรบรอบเกาะไต้หวันทันที พร้อมแถลงการณ์ว่า สหรัฐฯ ละเมิดหลักการจีนเดียวอย่างร้ายแรง และจะใช้มาตรการจำเป็นเพื่อปกป้องอธิปไตยของตน
ด้านทำเนียบขาวชี้แจงว่า สหรัฐฯ ยังคงยึดมั่นในหลักการจีนเดียว และไม่สนับสนุนการแยกเอกราชจากจีนแผ่นดินใหญ่ของไต้หวัน และคาดหวังให้จีน และไต้หวันแก้ไขปัญหาอย่างสันติ โดยไม่มีการบีบบังคับ หรือ ใช้กำลัง
แต่หลังจากนั้น สหรัฐฯ ก็ได้ประกาศเจรจาการค้ากับไต้หวันอย่างเป็นทางการ ทั้งเรื่องการค้าดิจิทัล, การอำนวยความสะดวกทางการค้า และมาตรฐานการต่อต้านการทุจริต ส่วนทางด้านจีน หลังจากการเยือนของเพโลซี ก็ได้ทำการซ้อมรบรอบเกาะไต้หวันต่อเนื่องหลายวัน จนทำให้บรรดาผู้เชี่ยวชาญหวั่นว่า จีนจะใช้สถานการณ์นี้ เป็นเหตุผลในการสร้างสถานะใหม่ หรือ Status Quo บนช่องแคบไต้หวัน จนไต้หวันประณามการซ้อมรบของจีนว่า เป็นการ “ยั่วยุอย่างร้ายแรง” ขณะที่ จีนก็ตอบโต้ว่า การตอบสนองทางทหารของจีน ต่อการเยือนของเพโลซีนั้น มีความชอบธรรม เพื่อปกป้องบูรณภาพแห่งดินแดน
นับแต่นั้นมา ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับจีนดิ่งลงอย่างรุนแรง ทำให้เกิดความวิตกกังวลในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก และอาจส่งผลกระทบในหลาย ๆ ด้าน โดยเฉพาะด้านเศรษฐกิจ และความมั่นคง แต่รศ.ดร.ปิติ ศรีแสงนาม ผู้อำนวยการศูนย์เศรษฐกิจระหว่างประเทศ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า ผลกระทบที่เกิดจากความตึงเครียดของทั้ง 2 ประเทศนั้น ก็ขึ้นอยู่กับการดำเนินการของนโยบายแต่ละประเทศบนภูมิภาคด้วย
อ้างอิง
https://www.bbc.com/news/world-asia-63628454
https://www.scmp.com/week-asia/politics/article/3146363/what-indo-pacific-region-and-why-does-us-keep-using-term
https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3200765/cold-peaceful-chinese-experts-predict-future-us-china-relations
No Result
View All Result
